rezonans magnetyczny w endometriozie

Endometrioza to dość powszechnie występujące schorzenie, które może dotyczyć nawet 10% kobiet w wieku 25-40 lat. W schorzeniu tym endometrium, które normalnie wyściela wnętrze macicy, zaczyna rosnąć poza jej obrębem powodując wiele dolegliwości. Etiologia endometriozy nie jest dokładnie poznana a choroba jest dosyć trudna, zarówno w diagnostyce jak i terapii.

Objawy endometriozy są mało swoiste, przez co w początkowej fazie diagnostyki, mogą nie być z nią wiązane. Rodzaj i intensywność objawów nierzadko zależy bardziej od anatomicznej lokalizacji choroby niż od jej stopnia zaawansowania. Do najczęstszych objawów endometriozy należą:

• bóle okolicy miednicy mniejszej, przewlekłe, nasilające się w okresie miesiączki
• brak lub nieregularna menstruacja
• ból podczas stosunku
• bezpłodność

Najczęstsze lokalizacje ognisk (wszczepów) endometriozy znajdują się na jajnikach, więzadłach macicy, w zatoce Douglasa, otrzewnej, rzadziej w okolicach pęcherza moczowego. Niezmiernie rzadko zdarzają się inne lokalizacje ognisk choroby np. na płucu, opłucnej lub w ośrodkowym układzie nerwowym. Endometrioza może prowadzić do włóknienia w obrębie miednicy mniejszej oraz w niektórych dosyć rzadkich przypadkach może dojść do transformacji nowotworowej zmiany (ok. 1% przypadków).

Leczenie jest trudne, gdyż choroba ma tendencję do nawracania. W zaawansowanych stadiach choroby lub w przypadku objawów klinicznych utrudniających codzienne funkcjonowanie może zajść konieczność zastosowania leczenia chirurgicznego.

Fuzja sekwencji w obrazie T2-zależnym i DWI. Widoczne ognisko endometriozy w ścianie pęcherza moczowego.

Diagnostyka endometriozy metodą MR

Diagnostyka endometriozy jest często bardzo trudna ze względu na mało swoiste objawy, niemniej jednak istnieją metody obrazowania, które mogą przybliżyć postawienie odpowiedniego rozpoznania.

W pierwszej kolejności lekarz ginekolog wykona badanie USG lub USG przez-pochwowe. Jednakże badanie to ma ograniczoną wartość diagnostyczną.

W przypadku podejrzenia endometriozy, zaleca się wykonanie badania MR miednicy mniejszej najczęściej z podaniem środka kontrastującego. Badanie to, jest w stanie dokładnie uwidocznić narządy miednicy mniejszej oraz jamy brzusznej, a co bardzo ważne pokazać ich wzajemne położenie co ma duże znaczenie w identyfikacji ognisk (wszczepów) endometriozy. Sekwencje  w obrazach T2 charakteryzują się wysoką rozdzielczością tkankową, natomiast obrazy dyfuzji wody (DWI) oraz sekwencje z podaniem środka kontrastowego ułatwiają różnicowanie podejrzanych zmian.

Metoda MR pozwala na postawienie wstępnej diagnozy, określenie stopnia zaawansowania choroby i zakwalifikowanie do terapii lub diagnostyki inwazyjnej takiej jak laparoskopia lub laparotomia zwiadowcza, mających na celu pobranie wycinków do badania histopatologicznego.

Badanie MR w kierunku endometriozy wykonuje się w dwóch etapach:

Etap 1:   

• 14-16 dzień cyklu – badanie MR miednicy (40 minut)
• najczęściej z podaniem środka kontrastowego
• lek zmniejszający perystaltykę jelit
• 1-2h przed badaniem należy zażyć Buscopan (jeżeli nie ma przeciwwskazań)

Etap 2: 

• 1-3 dzień cyklu – badanie MR bez kontrastu (10-15 minut)
• 1-2h przed badaniem należy zażyć Buscopan (jeżeli nie ma przeciwwskazań)
• Alternatywnie Etap 2 można wykonać tego samego dnia co Etap 1 po upływie około 6 godzin od pierwszego badania.