Rezonans Magnetyczny (RM) znany również jako NMR (Nuklearny Rezonans Magnetyczny) MR (ang. Magnetic Resonance) lub MRI (ang. Magnetic Resonance Imaging) to nowoczesna metoda diagnostyki obrazowej umożliwiająca lekarzom radiologom ocenę anatomiczną oraz funkcjonalną narządów i tkanek.
Obrazy całego ciała uzyskane za pomocą aparatu MR charakteryzują się wysokim kontrastem i rozdzielczością co sprawia, że metoda ta staje się badaniem z wyboru w diagnostyce wielu różnych chorób – zwłaszcza w onkologii. W szczególności rozwój obrazowania dyfuzyjnego (DWI – diffusion weighted imaging) przyczynił się do znaczącego zwiększenia wartości klinicznej badania MR całego ciała, gdyż ułatwił lekarzom radiologom różnicowanie zmian chorobowych i zmniejszył konieczność podawania środka kontrastowego [1].
Co to jest DWI ? Jest to innymi słowy obrazowanie funkcjonalne (podobnie jak badanie PET). Po fuzji obrazów DWI z sekwencjami anatomicznymi (na przykład T2) są w stanie nie tylko uwidocznić patologiczną strukturę, lecz również z dużym prawdopodobieństwem określić jej znaczenie kliniczne. Dzięki specjalistycznym programom komputerowym, analiza obrazów uzyskanych w badaniu rezonansu magnetycznego całego ciała, przypomina ocenę obrazów uzyskanych za pomocą skanera PET-CT [1].
W odróżnieniu od dedykowanych badań narządowych, które wykonuje się pod kątem konkretnego obszaru lub organu, w badaniu rezonansu magnetycznego całego ciała (Whole body MR), skanuje się cały organizm pacjenta.
Ze względu na fakt, iż badanie obejmuje całe ciało pacjenta, metoda ta wykorzystywana jest do wczesnej diagnostyki chorób nowotworowych, oceny stopnia zaawansowania choroby nowotworowej, diagnostyki stanów zapalnych, chorób autoimmunologicznych oraz chorób rozrostowych szpiku.
Rezonans magnetyczny całego ciała jest szczególnie przydatny u osób z grupy podwyższonego ryzyka choroby nowotworowej, obciążonych genetycznie lub mających pacjentów onkologicznych w bliskiej rodzinie. Ponieważ badanie jest nieinwazyjne i nieobciążające może być wielokrotnie wykonywane i wykorzystywane jako badanie profilaktyczne również u osób z grup szczególnie wrażliwych tj. dzieci, kobiet w ciąży (nie w pierwszym trymestrze), chorych obciążonych genetycznie w tym również dzieci z predyspozycjami wystąpienia choroby nowotworowej (LFS, neurofibromatozy typu 1 i 2, itp.) [1][2].
Badania naukowe pokazują zasadność wykorzystania MR całego ciała w profilaktyce chorób nowotworowych również w grupach o niskim ryzyku zachorowania, bez objawów klinicznych choroby nowotworowej. Analiza 12 badań naukowych, w których zbadano ponad 6000 osób wykazała się średnio skutecznością wykrywania potwierdzonych histopatologicznie nowotworów na poziomie 1.2% [4].
W 2021 powstał system ONCO-RADS, którego celem jest usystematyzowanie techniki wykonania badania oraz wykonywania opisów radiologicznych. W publikacji została zaprezentowana skala ONCO-RADS, za pomocą której można ocenić podejrzane zmiany w skali od 1 do 5 oceniającej ryzyko nowotworu (1 najmniejsze ryzyko nowotworu, 5 najwyższe ryzyko nowotworu). Dzięki temu lekarze uzyskali narzędzie ułatwiające decyzję o dalszej diagnostyce lub postępowaniu z pacjentem.
System ONCO-RADS precyzyjnie określa standard oraz technikę wykonania badania przez co badanie MR całego ciała wykonywane w różnych placówkach jest łatwiejsze do porównania. Co więcej, jasno określa sytuacje, w których należy wykonać dodatkowe badania celowane, w tym również histopatologiczne.
Tabela 1. Skala ONCO-RADS wraz z jej interpretacją.
Skala ONCO-RADS:
- W granicach normy
- Wysokie prawdopodobieństwo, że zmiana jest łagodna
- Prawdopodobnie zmiana jest łagodna
- Prawdopodobnie zmiana jest złośliwa
- Wysokie prawdopodobieństwo, że zmiana jest złośliwa
Interpretacja wyniku ONCO-RADS
| Populacja niskiego ryzyka choroby nowotworowej | Populacja wysokiego ryzyka choroby nowotworowej. |
|
1 Niskie ryzyko zmiany złośliwej. Nie ma wskazań do wykonania badań kontrolnych. 2 Niskie ryzyko zmiany złośliwej. Zalecane badanie kontrolne po 6-12 miesiącach. 3 Zalecane dodatkowe badania celowane. 4-5 Istnieje uzasadnione ryzyko, że zmiana jest złośliwa. Zalecane dodatkowe badania celowane i / lub biopsja |
1-3 U osób z grupy podwyższonego ryzyka choroby nowotworowej zaleca się po ustalonym czasie wykonanie badań kontrolnych celowanych lub MR całego ciała 4-5 Istnieje uzasadnione ryzyko, że zmiana jest złośliwa. Zalecane dodatkowe badania celowane i / lub biopsja |
Tabela 2. Wskazania do badania
| Diagnostyka Onkologiczna | Diagnostyka chorób nieonkologicznych |
|
Wczesna diagnostyka chorób nowotworowych – profilaktyka chorób nowotworowych, w populacji podwyższonego ryzyka ich występowania (obciążenia genetyczne np. zespół Li-Fraumeni (LFS), choroba w bliskiej rodzinie, choroby współistniejące) [1][2]. |
Diagnostyka stanów zapalnych Badanie to można stosować w diagnostyce stanów zapalnych, chorób reumatycznych oraz autoimmunologicznych [1][3].
|
|
Ocena stopnia zaawansowania choroby nowotworowej Ze względu na duży zakres obszaru skanowania, badanie MR całego ciała doskonale sprawdza się w ocenie stopnia zaawansowania choroby nowotworowej. MR całego ciała sprawdza się w przypadku chorób rozrostowych [1][2]: – szpiku kostnego (szpiczak mnogi), – nowotworów prostaty, – nowotworów piersi, – chłoniaków, – czerniaka złośliwego, – raka jajnika, – pęcherza moczowego |
Diagnostyka chorób układowych MR całego ciała sprawdza się w diagnostyce chorób układowych, atakujących kilka obszarów ciała. Dzięki wykorzystaniu obrazowania funkcjonalnego i anatomicznego możliwe jest różnicowanie schorzeń bez konieczności wykorzystania promieniowania jonizującego, w odróżnieniu od innych metod obrazowania całego ciała takich jak PET-CT lub tomografii komputerowej [1][3].
|
Nowoczesne aparaty 1.5T z najnowszym oprogramowaniem klinicznym umożliwiają wykonanie tego badania w czasie około 40-60 minut przy jednoczesnym zachowaniu najwyższej jakości uzyskanych obrazów, przez co badanie stało się mniej obciążające fizycznie dla pacjenta.
Rezonans magnetyczny całego ciała jest badaniem bezpiecznym, gdyż nie naraża pacjenta na promieniowanie jonizujące. Dodatkowo podczas badania nie zachodzi konieczność podania gadolinowego środka kontrastującego.
Jeżeli potrzebujesz badania rezonansu magnetycznego skontaktuj się z nami lub zadzwoń pod jeden z poniższych numerów: 22 526 66 66, 510 095 889, 505 122 580.
Bibliografia
[1] Tunariu, N., Blackledge, M., Messiou, C., Petralia, G., Padhani, A., Curcean, S., … & Koh, D. M. (2020). What’s New for Clinical Whole-body MRI (WB-MRI) in the 21st Century. The British Journal of Radiology, 93(1115), 20200562.
[2] Petralia, G., Padhani, A. R., Pricolo, P., Zugni, F., Martinetti, M., Summers, P. E., … & Bellomi, M. (2019). Whole-body magnetic resonance imaging (WB-MRI) in oncology: recommendations and key uses. La radiologia medica, 124(3), 218-233.
[3] Greer, M. L. C. (2018). Whole-body magnetic resonance imaging: techniques and non-oncologic indications. Pediatric radiology, 48(9), 1348-1363.
[4] Petralia G, Koh DM, Attariwala R, Busch JJ, Eeles R, Karow D, Lo GG, Messiou C, Sala E, Vargas HA, Zugni F. Oncologically Relevant Findings Reporting and Data System (ONCO-RADS): Guidelines for the Acquisition, Interpretation, and Reporting of Whole-Body MRI for Cancer Screening. Radiology. 2021 Jun;299(3):494-507.